Kişisel güç ve şiddet üstüne kurulu faşist rejim, yaklaşık çeyrek yüzyıl süreyle, İtalya’ya egemen oldu. Rönesans’ın altın çağından bu yana ilk kez, İtalya yarımadası, Avrupa’nın kaderini etkilemekteydi -ama ülkeyi bozguna ve felakete sürükleyecek olumsuz bir yönde. Yeni bir siyasal ve toplumsal düzen kurm a iddiasındaki faşizm, iki dünya savaşı arasında ortaya çıkıp gelişti ve dem […]
Bu kitap, benim açımdan, yazılması gecikmiş bir kitap oldu. Epey eskilerden beri, oldukça kaba ve genel çizgilerle, buna benzer bir şey yazmayı düşünmüşümdür. Yetmişlerin başında, henüz oldukça genç bir “Edebiyat Fakültesi” asistanıyken, hattâ edebiyat konusunda yazmayı düşündüklerimden de önce, Türkiye tarihini anlamak ve değerlendirmek üzere bir, belki birkaç kitap yazmayı tasarlıyordum. Üniversitede alanım İngiliz edebiyatıydı […]
F erhat ile Şirin”, “Kerem ile Aslı” gibi trajik bir aşk öyküsünü anlatan, geçmiş yıllarda özel H yayınevleri tarafından yayımlanmış olan “Mem ı1 Zin” Bakanlıgımız tarafından 2010 yılında i_ Kürtçeden Türkçeye çevrilerek yayımlanmış, yogun ilgi sonucu, 2011 yılında yapıtın ikinci baskısı yapılmıştır. Kültürel zenginligimizi açıga çıkarma yolculugumuzu bu kez de “Süryaniler’in Güneşi” olarak anılan Nusaybinli […]
Herkes Için Ingiliz Edebiyatının Öyküsü Bir Dinozorun Anılan, yarattığ;ı çarpıcı okur sayısı ile başta Mina Urgan olmak üzere şaşırtmıştı herkesi ama onun akademik çerçeveden daha geniş bir okur kitlesıne uzanması, bırınci cildi 1986 yılında çıkan Ingiliz Edebiyatı Tarihi’yledır. Beşinci cıldi 1993 Nisanı’nda basıldığında, 5. Yüzyıl’dan ele aldıgı bu edebıyatı tanıtma çabası, ancak Oscar Wılde’a, yanı […]
Elinizdeki eser Prof. Mehmet Kaplan’ın muhtelif tarihlerde edebiyat dergilerinde yayımlanmış yazılarından meydana gelmektedir. Türk edebiyatını bir bütün olarak gören Mehmet Kaplan, bu yazılarında açık ve samimi bir üslupla edebiyatımızın, çeşitli meselelerine eğilmektedir. Yunus’tan günümüze kadar yetişmiş ve eser vermiş yazarlarımızın bazan şahsiyetleri, bazan üslupları, bazan da eserleri üzerinde tahlili bir gözle duran yazar, tesbit ettiği […]
Elinizdeki kitap, 2009 yılının Şubat ile Haziran aylan arasında Istanbul’da verdiğim konferansların Türkçe çevirisidir. Konferansların ilk dört oturumu Sabancı Üniversitesi Iletişim Merkezi’nde; beşincisi ise, Boğaziçi Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası ilişkiler Bölümü’nün daveti üzerine rektörlüğün Büyük Toplantı Salonu’nda yapıldı. Bu konferansları düzenleme fikrini, Anadolu Kültür Yönetim Kurulu Başkam Osman Kavala’ya borçluyuz. Konferansların gerçekleşmesini mümkün kılan […]
“Edebiyat Cumhuriyeti” deyimi günümüzde hala kullanılmaktadır. Yeni çıkan Fransız dili sözlüklerinin çoğunda bulunur. Paris Edebiyat “çevre”sini dalaylı olarak anlatmak için kullanılan bu tumturaklı ve alaycı deyim, bazen de günlük konu§mada ya da basında görülür. Bu eskil ve küçümseyici deyim (“hitabet sanatı” için de hemen hemen aynı durum söz konusudur), bilimsel ara§tırma yapan ki§ilerin bundan böyle […]
NASIL OKUDUM, NASIL ÖÖRENDİM? Seçerek ve anlayarak okumayı ilk öğrendiğimde on · dört yaşlarındaydım. Artık, bir kitabın yalnız konusu değil, anlatılan olayların -az ya da çok- ilginç gelişmeleri de benim için çekici olmaya başlamıştı. Betimlemelerin güzelliğinden tat almaya, öykünün kadın ve erkek kahramanları üzerine düşünmeye, yazarın amaçları konusunda belli belirsiz yargılara varmaya ve kitaplarda sözü […]
Ord. Prof. Fuad Köprülü’nün, 2. baskısı, 1966’da Diyanet İşleri Başkanlığınca yapılmış olan Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar adlı eserinin 3. baskısı da yine ayni Başkanlıkça yayımlanmış bulunmaktadır. Bu yeni basımın dört beş yıllık bir geçmişi vardır, önce Millî Eğitim Bakanbğınca “ 1000 Temel Eser” arasında çıkarılması düşünülen İlk Mutasavvıfların, bu seri durdurulunca, Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı tarafından […]
Günümüzde, Rönesansla birlikte ortaya çıkan hümanizm akımının yaratıcılarından ve en büyük temsilcilerinden biri olarak bilinen Rot-terdamlı Erasmus, 1465 yılında Hollanda’nın Rotterdam kentinde doğdu. Bugünkü ortaöğrenimi karşılayan bir öğrenim döneminin ardından Augustin tarikatına girerek rahip oldu. Ancak hiçbir zaman geleneksel anlamda bir rahip olarak etkinlik gösteremedi; kendini daha çok bilime adamak istediği gerekçesiyle, dini makamlardan “cüppe […]
Lütfi Özkök & Yüksel Peker – 1945 Sonrası İsveç Şiiri Antolojisi
Yöntem üzerine konuşma, Descartes’ın birinci dönem yapıtlarındandır. 1618’den 1637’ye kadar sürmüş olan bu birinci döneminde, Descartes bir filozoftan çok bir bilim adamıdır; dünya üzerine, insan üzerine, insanın evrendeki yeri üzerine evrensel bir bilim geliştirmeye yönelir. 1637’den sonranın Descartes’ı bir bilim adamı olmaktan çok bir filozoftur ya da bir metafizikçidir. Asıl adı Discours de la méthode, […]
12 ve 13. yüzyıl boyunca Anadolu’ya göçen Türk boyları, kendilerini bir inanç mozayiği içinde buldular. Buna kendilerinden de çok şeyler kattılar. Asya ve Anadolu insanları yepyeni bir kültür birikimi ile canlılığını sürdürdü. Asya’da Yer, Gök ve diğer tabiat tanrılarına tapınan Türkler’de Animizmin etkisi ile “Ocaklar Kültü” gelişmişti. Tüten ocakların koruyucu ruhuna inançla yakılan ocakların hiç […]
ð Bu yıl ortaçağ tiyatrosu dersi veren Sevinç Sokullu, uzman olduğu konulardan komedya konusunda da bir dizi ders verdi. Bu notlar bu derslerden derlenmiştir. Komedya Komedyanın Doğuşu Harman sonrası şarap tortularıyla yüzlerini boyayarak konvoy oluşturan kommos alayları önde bir fallusla yürürlerdi. Dolaşıp dururlar ve “şimdi size dinlemediğiniz bir şarkı söyleyeceğiz” derlerdi. Bu sözler, Aristofanes’te bulunabilir. […]
Çağdaş Türk Edebiyatında Konular adlı yazımız Harvard Üniversitesinin Haziran 1959 da tertiplediği bir seminere konferans olarak sunulmuştu. Birkaç ay sonra bu yazı, bazı değişikliklerle Middle EasiI Journal’m iki sayısında makale olarak yayınlandı. Modern Türk edebiyatım ve buraya hâkim bazı fikir akımlarını ele alan bu yazı oldukça geniş ilgi gördü. Amerika’da yayımlanmış bu makaleleri bazı küçük […]
Karl Popper, Protestanlığı sonradan kabul edecek ve onun bilim ve sanatın çok çeşitli dallarına yakın ilgisini uyandıracak bir Musevi ailesinin çocuğu olarak 1902’de, Viyana’da dünyaya geldi. Bir süre müzik eğitimine ilgi duyduktan ve bir süre de Avusturya’nın güçlü sosyal demokrat partisinin bir militanı olduktan sonra, orta öğretime matematik ve fizik öğretmeni yetiştiren bir üniversitede öğrenime […]